Mục đích chính khi lập cam kết tài sản riêng: Rõ ràng tài sản, rõ ràng trách nhiệm
Hôn nhân không chỉ là sự kết hợp về mặt tình cảm, mà còn là sự gắn kết tài chính và trách nhiệm pháp lý giữa hai cá nhân. Trong thực tiễn, nhiều cặp vợ chồng gặp rắc rối khi tranh chấp tài sản phát sinh, đặc biệt nếu không phân định rạch ròi giữa tài sản riêng và tài sản chung. Cam kết tài sản riêng chính là công cụ pháp lý hữu hiệu giúp thiết lập sự minh bạch về quyền sở hữu và nghĩa vụ liên quan đến tài sản của từng người. Nhưng mục đích cam kết tài sản riêng không chỉ dừng lại ở đó. Bài viết dưới đây sẽ phân tích kỹ các mục tiêu pháp lý – thực tiễn của loại văn bản này.
“Điều 38, Điều 43, Điều 47 và Điều 48 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014”
“Điều 117, Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015”
“Điều 4 và Điều 42 Luật Công chứng 2024”
🎯 Mục đích cam kết tài sản riêng: Vì sao cần thiết?
Cam kết tài sản riêng là văn bản xác lập ý chí giữa vợ và chồng (hoặc người sắp kết hôn), nhằm phân định rõ đâu là tài sản riêng của mỗi người, và hệ quả pháp lý của việc định đoạt, sử dụng, quản lý tài sản đó.
1. Rõ ràng quyền sở hữu tài sản
Đây là mục đích cốt lõi của việc lập cam kết tài sản riêng. Thông qua văn bản, từng người có thể xác định cụ thể:
“Tôi – Nguyễn Văn A là chủ sở hữu duy nhất của căn hộ số… tại phường… theo Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở số… cấp ngày…”
Việc này không chỉ bảo vệ quyền sở hữu tài sản cá nhân trong hôn nhân mà còn là bằng chứng hợp pháp khi cần thực hiện các giao dịch như chuyển nhượng, thế chấp, cho thuê.
2. Giới hạn trách nhiệm tài chính của từng người
Không ít trường hợp người vợ/chồng phải chịu hậu quả từ khoản vay hoặc nghĩa vụ tài chính phát sinh do bên kia gây ra. “Điều 45 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014” quy định:
“Vợ, chồng chịu trách nhiệm riêng về nghĩa vụ tài sản phát sinh từ giao dịch do một bên thực hiện không vì nhu cầu thiết yếu của gia đình, trừ khi có thỏa thuận khác.”
Cam kết tài sản riêng chính là “thỏa thuận khác” đó. Nhờ có văn bản này, mỗi bên chỉ phải chịu trách nhiệm với phần tài sản của mình, hạn chế rủi ro tài chính nếu xảy ra sự cố từ bên còn lại.
3. Bảo vệ quyền lợi con riêng hoặc người thân
Trong gia đình có con riêng hoặc tài sản có yếu tố gia đình bên ngoại, việc cam kết tài sản riêng giúp:
Bảo vệ phần tài sản cho con riêng nếu ly hôn xảy ra
Giữ lại quyền sở hữu tài sản thuộc về cha mẹ, ông bà để không bị “gộp chung”
Tránh tranh chấp giữa các thành viên gia đình hai bên
📌 Ví dụ thực tế: Bà H là mẹ của chị A, có cho chị A một mảnh đất đứng tên A sau khi A kết hôn. Để tránh rủi ro tranh chấp với chồng chị A nếu ly hôn, hai vợ chồng đã lập cam kết tài sản riêng, xác nhận mảnh đất là tài sản riêng của A được tặng từ mẹ, có công chứng rõ ràng.
4. Là cơ sở công chứng, sang tên, giao dịch hợp pháp
Theo “Điều 4 Luật Công chứng 2024”:
“Hợp đồng, giao dịch liên quan đến tài sản phải xác định rõ chủ thể sở hữu để đảm bảo tính hợp pháp.”
Trong trường hợp một bên muốn chuyển nhượng tài sản, nếu không có văn bản cam kết tài sản riêng, tổ chức công chứng có thể từ chối thực hiện giao dịch do không rõ quyền sở hữu. Cam kết tài sản riêng chính là căn cứ để chứng minh tài sản đó không phải là tài sản chung của hai vợ chồng.
5. Hạn chế rủi ro khi ly hôn
Thực tế tại Tòa án, nhiều vụ ly hôn kéo dài vì tranh chấp xác định tài sản chung – riêng. “Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014” nêu rõ:
“Trong trường hợp không có thỏa thuận hoặc thỏa thuận không rõ ràng, Tòa án sẽ chia đôi tài sản chung, có tính đến công sức đóng góp của mỗi bên.”
Điều này đồng nghĩa nếu không có văn bản xác lập rõ tài sản riêng, nguy cơ bị “chia đôi” là rất cao. Lập cam kết tài sản riêng từ đầu chính là cách hạn chế rủi ro và rút ngắn thời gian giải quyết khi ly hôn.
📋 Gợi ý những trường hợp nên lập cam kết tài sản riêng
Trước khi kết hôn có tài sản giá trị lớn (bất động sản, cổ phần, xe ô tô…)
Có dự định đầu tư riêng, vay vốn riêng
Có tài sản được cha mẹ, người thân tặng cho
Muốn chủ động bảo vệ quyền sở hữu của mình
Kết luận
Mục đích cam kết tài sản riêng không chỉ để tuyên bố quyền sở hữu mà còn để bảo vệ trách nhiệm pháp lý, hạn chế tranh chấp và đảm bảo tính minh bạch trong hôn nhân. Việc lập văn bản cam kết tài sản riêng là biện pháp pháp lý đơn giản nhưng hiệu quả, nên được thực hiện sớm và có công chứng theo đúng quy định để đảm bảo hiệu lực pháp lý.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
