Hợp đồng mượn tài sản là một hình thức thỏa thuận dân sự được pháp luật ghi nhận, giúp các bên sử dụng tài sản một cách hợp pháp mà không phát sinh chi phí thuê. Tuy nhiên, để hợp đồng mượn tài sản có giá trị pháp lý và tránh tranh chấp về sau, việc soạn thảo văn bản cần đúng quy định, rõ ràng và chặt chẽ. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách soạn hợp đồng mượn tài sản đúng luật, có căn cứ pháp lý và ví dụ thực tế.
>>> Xem thêm: Có thể đề nghị thu hồi văn bản công chứng đã lập tại văn phòng công chứng?
1. Hợp đồng mượn tài sản là gì?
Theo Điều 494 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn mà không yêu cầu trả tiền, và bên mượn phải trả lại chính tài sản đó khi hết thời hạn hoặc khi mục đích mượn đã đạt được.
Khác với hợp đồng thuê tài sản, bên mượn không phải thanh toán tiền cho việc sử dụng tài sản. Tuy nhiên, bên mượn có nghĩa vụ giữ gìn và hoàn trả nguyên trạng tài sản khi kết thúc hợp đồng.
Ví dụ minh họa: Anh A cho bạn là anh B mượn chiếc xe máy để sử dụng trong vòng 1 tuần. Hai bên lập văn bản ghi rõ loại xe, biển số, thời gian mượn và cam kết hoàn trả. Đây là một hợp đồng mượn tài sản hợp pháp nếu được soạn đúng quy định.
2. Những nội dung cần có trong hợp đồng mượn tài sản
Thông tin của các bên trong hợp đồng
Hợp đồng cần ghi rõ họ tên, năm sinh, số CMND/CCCD, địa chỉ thường trú của bên cho mượn và bên nhận mượn tài sản.
Trong trường hợp một trong hai bên là pháp nhân, cần nêu rõ tên công ty, người đại diện pháp luật, chức vụ và mã số doanh nghiệp.
Thông tin chi tiết về tài sản được mượn
Mô tả đầy đủ về tài sản là phần không thể thiếu. Nội dung mô tả bao gồm:
Tên tài sản
Đặc điểm nhận dạng (chủng loại, màu sắc, kích thước, biển số nếu là xe…)
Giá trị tài sản tại thời điểm cho mượn (có thể ước tính để phòng trách nhiệm bồi thường)
Tình trạng tài sản khi bàn giao
Ví dụ: Cho mượn căn nhà cấp 4 tại số 45 Trần Bình Trọng, Quận 5, TP.HCM. Diện tích sử dụng 60m², có đầy đủ điện nước, nội thất cơ bản.
>>> Xem thêm: Những quy định pháp luật nào đang hạn chế sự phát triển của dịch vụ công chứng?
Mục đích và thời hạn mượn
Bên cho mượn có thể giới hạn mục đích sử dụng để đảm bảo tài sản không bị dùng sai phạm, đồng thời ghi rõ thời hạn mượn: ngày bắt đầu – ngày kết thúc hoặc mốc thời gian rõ ràng.
Ví dụ: Mượn ô tô để sử dụng trong chuyến công tác 5 ngày tại Đà Lạt, từ ngày 10/09 đến ngày 14/09/2025.
Quyền và nghĩa vụ của các bên
Theo Điều 495 và Điều 496 Bộ luật Dân sự 2015, hai bên có các quyền và nghĩa vụ chính như sau:
Bên cho mượn:
Có quyền yêu cầu bên mượn hoàn trả tài sản đúng thời hạn
Có thể đòi lại tài sản trước thời hạn nếu bên mượn sử dụng sai mục đích
Không chịu trách nhiệm về những thiệt hại do tài sản gây ra khi đã bàn giao
Bên mượn:
Phải bảo quản tài sản như tài sản của mình
Không được cho người khác mượn lại nếu không được bên cho mượn đồng ý
Phải hoàn trả tài sản đúng thời hạn, đúng tình trạng ban đầu (trừ hao mòn tự nhiên)
Cam kết và phương án xử lý vi phạm
Hợp đồng nên có điều khoản xử lý khi bên mượn làm hư hỏng, mất mát tài sản hoặc không hoàn trả đúng thời gian. Các bên có thể thỏa thuận về bồi thường thiệt hại, mức phạt hoặc yêu cầu can thiệp pháp luật.
Ví dụ: Nếu bên mượn làm hỏng xe, phải chịu chi phí sửa chữa và bồi thường toàn bộ thiệt hại.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ nhanh có thực sự đảm bảo tính pháp lý và được pháp luật cho phép không?
3. Hợp đồng mượn tài sản có cần công chứng không?
Pháp luật không bắt buộc công chứng hợp đồng mượn tài sản, trừ khi tài sản có giá trị lớn như nhà đất, xe ô tô và có yêu cầu từ một trong hai bên để đảm bảo an toàn pháp lý.
Đối với bất động sản, nếu việc mượn kéo dài hoặc phát sinh nghĩa vụ sử dụng liên quan đến quyền sở hữu, nên thực hiện công chứng tại văn phòng công chứng để tránh tranh chấp về sau.
4. Một số lưu ý khi soạn hợp đồng mượn tài sản
Hợp đồng nên được lập thành văn bản, có chữ ký của cả hai bên. Trường hợp cần thiết, nên có người làm chứng để tăng giá trị pháp lý.
Không nên mượn tài sản không rõ nguồn gốc hoặc chưa xác định quyền sở hữu rõ ràng, đặc biệt là bất động sản hoặc xe cơ giới.
Hạn chế sử dụng mẫu hợp đồng sao chép từ internet mà không điều chỉnh phù hợp với tình huống thực tế.
Trong các mối quan hệ thân quen như người thân trong gia đình, vẫn nên lập hợp đồng đơn giản để làm căn cứ pháp lý nếu có rủi ro.
5. Mẫu hợp đồng mượn tài sản đơn giản
Một hợp đồng mượn tài sản cơ bản thường bao gồm các mục sau:
Thông tin các bên
Thông tin mô tả tài sản
Mục đích và thời gian mượn
Trách nhiệm của các bên
Cam kết thực hiện và chữ ký
Người dùng có thể tham khảo mẫu và điều chỉnh theo từng loại tài sản như xe máy, xe hơi, nhà ở hoặc thiết bị điện tử.
>>> Xem thêm: Phí và lệ phí khi thực hiện hợp đồng chuyển nhượng cổ phần.
>>> Xem thêm: Tranh chấp hợp đồng vay tài sản: Hướng xử lý và bằng chứng cần có.
Kết luận
Hợp đồng mượn tài sản là công cụ pháp lý giúp các bên sử dụng tài sản một cách hợp lệ, không phát sinh chi phí nhưng vẫn có sự ràng buộc trách nhiệm rõ ràng. Để hạn chế rủi ro, bạn nên soạn hợp đồng bằng văn bản, quy định chi tiết quyền – nghĩa vụ và có thể công chứng nếu cần thiết. Khi soạn thảo, hãy căn cứ vào quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản liên quan để đảm bảo đúng pháp luật và bảo vệ quyền lợi của cả hai bên.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com