Cách ghi rõ nghĩa vụ trả nợ trong hợp đồng vay tài sản
Trong thực tiễn giao dịch dân sự, hợp đồng vay tài sản là loại hợp đồng phổ biến và dễ phát sinh tranh chấp nếu không được lập một cách cẩn trọng. Việc quy định rõ nghĩa vụ trả nợ trong hợp đồng là yếu tố quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi của bên cho vay và hạn chế rủi ro pháp lý. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cụ thể cách ghi nghĩa vụ trả nợ trong hợp đồng vay tài sản sao cho đúng pháp luật và rõ ràng về trách nhiệm của các bên.
>>> Xem thêm: Quy trình kiểm tra pháp lý trước khi công chứng tại văn phòng công chứng diễn ra như thế nào?
1. Hợp đồng vay tài sản là gì?
Theo Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay. Khi đến hạn, bên vay có nghĩa vụ hoàn trả tài sản cùng loại và đúng số lượng, chất lượng cho bên cho vay, trừ khi có thỏa thuận khác.
Tài sản được vay có thể là tiền, vật tiêu hao hoặc các loại tài sản khác, tùy vào thỏa thuận. Nghĩa vụ trả nợ chính là nội dung cốt lõi thể hiện trách nhiệm của bên vay trong hợp đồng này.
Ví dụ minh họa: Anh A vay của chị B số tiền 300 triệu đồng để mở cửa hàng kinh doanh, thời hạn vay là 12 tháng. Đây là hợp đồng vay tài sản bằng tiền, trong đó nghĩa vụ trả nợ cần được xác định rõ ràng về thời điểm, phương thức và số tiền phải trả.
2. Tại sao cần ghi rõ nghĩa vụ trả nợ trong hợp đồng vay tài sản?
Việc xác lập rõ nghĩa vụ trả nợ trong hợp đồng vay tài sản sẽ giúp:
Tránh tranh chấp về thời gian, cách thức, lãi suất hoặc các chi tiết khác liên quan đến việc hoàn trả
Tăng tính ràng buộc pháp lý và khả năng thi hành nếu xảy ra tranh chấp
Bảo vệ bên cho vay trước hành vi chây ì, kéo dài hoặc không thực hiện nghĩa vụ từ bên vay
Giúp cơ quan giải quyết tranh chấp (tòa án, trọng tài) có căn cứ rõ ràng để phân xử
>>> Xem thêm:Dịch vụ công chứng có ảnh hưởng gì đến tính minh bạch và an toàn pháp lý trong các giao dịch dân sự?
3. Cách ghi rõ nghĩa vụ trả nợ trong hợp đồng vay tài sản
Ghi rõ thời hạn trả nợ
Theo Điều 469 Bộ luật Dân sự 2015, nếu không có thỏa thuận cụ thể về thời hạn thì được hiểu là vay không kỳ hạn. Tuy nhiên, để tránh hiểu nhầm, các bên nên quy định rõ ngày trả nợ cụ thể hoặc thời hạn tính từ ngày nhận tài sản vay.
Ví dụ: “Bên vay có nghĩa vụ hoàn trả toàn bộ số tiền 300.000.000 đồng vào ngày 01/09/2025.”
Hoặc: “Bên vay hoàn trả tài sản trong vòng 12 tháng kể từ ngày 01/09/2024.”
Các bên có thể thỏa thuận một trong các phương thức sau:
Trả một lần toàn bộ vào cuối kỳ Trả dần theo tháng, quý hoặc theo giai đoạn Trả bằng tiền mặt, chuyển khoản hoặc bằng hình thức khác (nếu là tài sản hiện vật)
Ví dụ: “Bên vay thanh toán theo hình thức trả góp, mỗi tháng 25.000.000 đồng vào ngày 5 hằng tháng, bắt đầu từ ngày 05/10/2024 đến hết ngày 05/09/2025.”
Ghi rõ lãi suất (nếu có)
Theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015, lãi suất cho vay do các bên thỏa thuận nhưng không vượt quá 20%/năm, trừ khi pháp luật chuyên ngành có quy định khác.
Nếu không có thỏa thuận về lãi thì mặc định là không có lãi. Các bên cũng có thể thỏa thuận mức lãi phạt khi bên vay trả chậm.
Ví dụ: “Lãi suất vay là 12%/năm, tính trên dư nợ gốc chưa thanh toán. Trường hợp trả chậm, bên vay phải chịu lãi phạt 5%/năm trên số tiền chậm trả.”
Ghi rõ hậu quả pháp lý khi vi phạm nghĩa vụ trả nợ
Để tăng tính ràng buộc, hợp đồng nên ghi rõ trách nhiệm của bên vay nếu vi phạm nghĩa vụ trả nợ như:
Bị tính lãi phạt trả chậm Bị khởi kiện ra tòa án hoặc trọng tài Phải chịu các chi phí phát sinh nếu bên cho vay phải nhờ cơ quan pháp luật can thiệp
Ví dụ: “Nếu sau 15 ngày kể từ ngày đến hạn mà bên vay không thanh toán đủ số tiền còn lại, bên cho vay có quyền khởi kiện tại tòa án để buộc thực hiện nghĩa vụ và yêu cầu bồi thường thiệt hại phát sinh.”
>>> Xem thêm: Thủ tục làm sổ đỏ được thực hiện như thế nào theo quy định của pháp luật hiện hành?
4. Ví dụ minh họa hợp đồng vay tài sản ghi rõ nghĩa vụ trả nợ
Họ và tên bên vay: Nguyễn Văn C Họ và tên bên cho vay: Trần Thị D Số tiền vay: 200.000.000 đồng Thời hạn vay: 06 tháng kể từ ngày 01/08/2025 Lãi suất: 10%/năm Phương thức trả nợ: Trả một lần vào ngày 01/02/2026 bằng chuyển khoản Cam kết: Nếu trả chậm, bên vay chịu lãi phạt 3%/tháng và toàn bộ chi phí phát sinh do việc chậm thanh toán
Nội dung trên thể hiện rõ các điều khoản liên quan đến nghĩa vụ trả nợ và sẽ có giá trị làm bằng chứng nếu xảy ra tranh chấp.
5. Lưu ý khi lập hợp đồng vay tài sản
Nên lập hợp đồng bằng văn bản, đặc biệt với các khoản vay giá trị lớn
Hai bên nên ký trước người làm chứng hoặc công chứng nếu cần thiết
Cần lưu giữ chứng từ giao nhận tài sản, lịch sử chuyển khoản, tin nhắn xác nhận… để làm bằng chứng
Trường hợp vay giữa cá nhân trong gia đình, bạn bè, việc lập hợp đồng vay tài sản đầy đủ vẫn là cần thiết để phòng ngừa rủi ro
Ghi rõ nghĩa vụ trả nợ trong hợp đồng vay tài sản không chỉ là một biện pháp bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bên cho vay mà còn là cơ sở quan trọng để tránh tranh chấp về sau. Các nội dung cần thiết như thời hạn, phương thức, lãi suất và hậu quả pháp lý khi vi phạm cần được thể hiện cụ thể, dễ hiểu, minh bạch. Đây là bước không thể bỏ qua nếu bạn muốn đảm bảo tính hiệu lực pháp lý của một hợp đồng vay tài sản.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
