Cách thanh lý hợp đồng thuê nhà đúng luật, tránh kiện tụng
Nhiều người cho rằng sau khi hợp đồng thuê nhà kết thúc, chỉ cần trả nhà và kết thúc nghĩa vụ là xong. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc không thực hiện thanh lý hợp đồng đúng quy định có thể dẫn đến tranh chấp, thậm chí kiện tụng kéo dài về tiền cọc, tài sản, bồi thường hay nghĩa vụ còn tồn đọng.
Vậy thanh lý hợp đồng thuê nhà là gì? Làm sao để thực hiện đúng luật và bảo vệ quyền lợi của cả bên cho thuê lẫn bên thuê?
Theo Bộ luật Dân sự 2015, thanh lý hợp đồng là thủ tục ghi nhận việc hoàn tất hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ giữa các bên, liên quan đến một hợp đồng đã ký trước đó. Với hợp đồng thuê nhà, đây là giai đoạn xác nhận việc bàn giao tài sản, thanh toán tiền thuê, tiền cọc, tài sản đính kèm, hóa đơn tiện ích… đã được thực hiện đầy đủ.
Tuy không bắt buộc về hình thức, nhưng thanh lý bằng văn bản có giá trị pháp lý quan trọng, nhất là nếu hợp đồng được công chứng trước đó.
Khi nào cần thanh lý hợp đồng thuê nhà?
Thanh lý hợp đồng thuê nhà nên được thực hiện trong các trường hợp sau:
Khi hợp đồng đã hết thời hạn thuê và các bên không có nhu cầu gia hạn
Khi một trong hai bên đơn phương chấm dứt hợp đồng sớm
Khi có sự kiện bất khả kháng khiến việc thực hiện hợp đồng không thể tiếp tục
Khi xảy ra thỏa thuận chấm dứt hợp đồng trước hạn
Dù theo luật không bắt buộc phải có biên bản thanh lý, nhưng nếu không có văn bản xác nhận việc chấm dứt nghĩa vụ, việc phát sinh tranh chấp về sau là rất dễ xảy ra.
Các bước thanh lý hợp đồng thuê nhà đúng luật
1. Kiểm tra các điều khoản trong hợp đồng gốc
Trước khi tiến hành thanh lý, các bên cần đối chiếu lại hợp đồng thuê nhà ban đầu để xác định:
Thời hạn thuê và thời điểm kết thúc hợp đồng
Điều khoản về đặt cọc, tài sản đi kèm, tiện ích
Điều kiện chấm dứt hợp đồng và bồi thường (nếu có)
Có yêu cầu thanh lý bằng văn bản hay không
2. Lập biên bản thanh lý hợp đồng thuê nhà
Biên bản thanh lý nên bao gồm các nội dung sau:
Thông tin các bên (bên thuê, bên cho thuê)
Ngày ký và thời điểm thanh lý
Ghi nhận tình trạng bàn giao nhà, tài sản đính kèm
Xác nhận đã thanh toán đủ tiền thuê, điện nước, cọc (nếu còn)
Xác nhận không còn nghĩa vụ tài chính nào giữa các bên
Cam kết không khiếu nại, kiện tụng về sau
Chữ ký xác nhận của cả hai bên
Biên bản có thể được ký tay hoặc công chứng, tùy vào yêu cầu hoặc mức độ giá trị hợp đồng.
Hiện trạng nhà có đúng như khi bàn giao ban đầu không
Có hư hỏng gì cần bồi thường không
Các thiết bị đi kèm có còn nguyên vẹn không
Chốt số công tơ điện, nước, internet để thanh toán đầy đủ
Tất cả nên được lập biên bản kèm theo hình ảnh để làm chứng cứ.
4. Hoàn trả tiền đặt cọc (nếu có)
Nếu bên thuê đã thực hiện đúng nghĩa vụ và không gây thiệt hại, bên cho thuê có trách nhiệm hoàn trả lại toàn bộ tiền đặt cọc như thỏa thuận. Nếu có thiệt hại, các bên có thể thỏa thuận mức khấu trừ hợp lý và ghi rõ trong biên bản.
Trường hợp cần công chứng biên bản thanh lý
Theo Luật Công chứng 2024, các văn bản chấm dứt hợp đồng công chứng có thể được công chứng nếu một trong hai bên yêu cầu. Việc này đặc biệt hữu ích khi:
Hợp đồng thuê nhà ban đầu đã được công chứng
Giá trị tài sản lớn, thời hạn thuê dài
Có tranh chấp tiềm ẩn hoặc không tin tưởng giữa các bên
Công chứng viên sẽ xác minh lại toàn bộ hồ sơ và lập chứng nhận biên bản thanh lý, giúp có giá trị pháp lý tương đương với hợp đồng gốc.
>>> Xem thêm: Tìm hiểu về văn phòng công chứng: Cách chọn nơi uy tín khi công chứng di chúc hay hợp đồng
Rủi ro nếu không thanh lý hợp đồng thuê nhà
Bên thuê có thể bị yêu cầu tiếp tục nghĩa vụ, dù đã rời khỏi nhà
Tranh chấp về tiền cọc, tài sản hư hỏng, chi phí điện nước chưa thanh toán
Bên cho thuê có thể bị tố vi phạm hợp đồng nếu không có văn bản chấm dứt rõ ràng
Không có căn cứ xử lý nếu xảy ra khiếu nại, tố cáo về nội dung hợp đồng
Ví dụ thực tế
Một hộ gia đình tại TP.HCM thuê nhà trong 2 năm, không lập biên bản thanh lý. Một tháng sau khi dọn đi, chủ nhà liên hệ yêu cầu bồi thường vì một số thiết bị hư hỏng, trong khi bên thuê cho rằng đã bàn giao đầy đủ. Do không có biên bản, các bên tranh cãi dữ dội và phải đưa ra tòa án để phân xử.
Ngược lại, một doanh nghiệp thuê kho tại Long An lập biên bản thanh lý đầy đủ, có hình ảnh đính kèm và xác nhận hai bên, nên khi phát sinh kiểm tra từ cơ quan thuế, đã được xác nhận chấm dứt nghĩa vụ rõ ràng, tránh rắc rối.
Kết luận: Thanh lý hợp đồng đúng cách – kết thúc an toàn, không rủi ro
Thanh lý hợp đồng thuê nhà tưởng như là bước nhỏ sau cùng, nhưng nếu thực hiện sai hoặc không đầy đủ, hậu quả pháp lý có thể kéo dài. Để bảo vệ quyền lợi của mình, các bên nên:
Lập biên bản thanh lý bằng văn bản
Ghi nhận rõ tình trạng tài sản và thanh toán
Công chứng biên bản nếu hợp đồng có giá trị lớn hoặc có công chứng trước đó
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
