Công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá: Trách nhiệm của bên mua
Khi tham gia đấu giá tài sản, người trúng đấu giá không chỉ cần nộp đủ tiền và nhận tài sản, mà còn phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ pháp lý sau khi công chứng hợp đồng. Nhiều người lầm tưởng rằng chỉ cần “trúng đấu giá” là xong, nhưng thực tế, bên mua phải chịu nhiều trách nhiệm quan trọng liên quan đến việc công chứng, thanh toán, đăng ký quyền sở hữu và tuân thủ quy định pháp luật. Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ trách nhiệm bên mua trong hợp đồng đấu giá, các căn cứ pháp lý liên quan, cùng ví dụ minh họa thực tế giúp bạn hiểu rõ quy trình và tránh rủi ro pháp lý.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng nào hỗ trợ công chứng giấy tờ cho người nước ngoài?
1️⃣ Căn cứ pháp lý quy định trách nhiệm bên mua trong hợp đồng đấu giá
📚 Các văn bản pháp luật điều chỉnh:
Luật Đấu giá tài sản 2016, Điều 47, 48 – quy định về ký kết và thực hiện hợp đồng mua bán tài sản đấu giá.
Luật Công chứng 2014, Điều 40, 45 – quy định về công chứng hợp đồng, trách nhiệm của các bên khi công chứng.
Bộ luật Dân sự 2015, Điều 430 – 440 – quy định quyền và nghĩa vụ của bên mua trong hợp đồng mua bán tài sản.
Luật Đất đai 2013 (nếu tài sản là đất đai) – Điều 95, 98 – quy định về đăng ký biến động và sang tên quyền sử dụng đất.
💡 Tóm lại: Sau khi công chứng hợp đồng, bên mua là người chịu trách nhiệm chính trong việc hoàn tất thủ tục pháp lý, thanh toán, đăng ký quyền sở hữu và tuân thủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước.
2️⃣ Trách nhiệm của bên mua trong hợp đồng đấu giá
🧾 2.1. Trách nhiệm ký kết và công chứng hợp đồng đúng thời hạn
Theo Điều 47 Luật Đấu giá tài sản 2016, trong thời hạn do tổ chức đấu giá quy định (thường là 5–10 ngày kể từ khi có thông báo kết quả trúng đấu giá), bên mua phải ký hợp đồng mua bán tài sản đấu giá.
📘 Trường hợp hợp đồng phải công chứng: Nếu pháp luật yêu cầu (ví dụ: tài sản là nhà, đất, xe ô tô), bên mua phải đến cơ quan công chứng ký hợp đồng. Việc chậm trễ ký kết có thể khiến kết quả đấu giá bị hủy, hoặc bị phạt cọc, mất tiền đặt trước.
📍 Ví dụ: Anh A trúng đấu giá quyền sử dụng đất tại quận Hoàng Mai (Hà Nội) nhưng không đến công chứng hợp đồng trong thời hạn 10 ngày theo quy định. Sau 15 ngày, tổ chức đấu giá hủy kết quả trúng đấu giá và tịch thu tiền đặt trước của anh A.
Theo khoản 2 Điều 47 Luật Đấu giá tài sản 2016, bên mua phải thanh toán đủ số tiền trúng đấu giá trong thời hạn thỏa thuận hoặc theo thông báo của tổ chức đấu giá.
📘 Căn cứ pháp lý:
Nếu chậm thanh toán, hợp đồng có thể bị hủy, hoặc bên mua phải bồi thường thiệt hại cho bên có tài sản.
Trường hợp tài sản là bất động sản, người mua phải nộp thuế và lệ phí trước bạ để hoàn tất sang tên.
📍 Ví dụ: Bà B trúng đấu giá lô đất trị giá 2 tỷ đồng nhưng chỉ thanh toán 1,5 tỷ trong hạn. Sau khi hết thời hạn 30 ngày, tổ chức đấu giá đơn phương hủy hợp đồng và không hoàn lại tiền đặt trước, căn cứ Điều 48 Luật Đấu giá tài sản.
>>> Xem thêm: Cập nhật bảng phí công chứng mới nhất năm 2025
🏛️ 2.3. Trách nhiệm làm thủ tục đăng ký sang tên tài sản
Sau khi công chứng hợp đồng, bên mua phải nộp hồ sơ sang tên tài sản tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (phòng đăng ký đất đai, cơ quan đăng ký xe, cơ quan quản lý tài sản…).
📘 Căn cứ pháp lý:
Điều 95 Luật Đất đai 2013: Mọi biến động về quyền sử dụng đất phải được đăng ký trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày có hợp đồng công chứng.
Trường hợp chậm đăng ký, bên mua có thể bị phạt hành chính theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP.
📍 Ví dụ: Ông C trúng đấu giá quyền sử dụng đất tại Hòa Bình, đã công chứng hợp đồng nhưng không đi đăng ký sang tên trong 6 tháng. Khi xảy ra tranh chấp, cơ quan Nhà nước xác định ông C chưa hoàn tất thủ tục pháp lý, nên chưa được công nhận là chủ sở hữu hợp pháp.
⚖️ 2.4. Trách nhiệm kiểm tra tình trạng pháp lý của tài sản trước khi ký hợp đồng
Bên mua có nghĩa vụ tìm hiểu kỹ thông tin tài sản, bao gồm:
Tình trạng pháp lý (có tranh chấp, bị kê biên, thế chấp không);
Quy hoạch sử dụng đất, hạn chế chuyển nhượng;
Hồ sơ pháp lý do tổ chức đấu giá cung cấp.
📘 Căn cứ pháp lý:
Điều 441 Bộ luật Dân sự 2015: Bên mua có quyền kiểm tra tài sản trước khi nhận, nhưng cũng phải chịu trách nhiệm nếu không thực hiện việc kiểm tra dẫn đến thiệt hại.
📍 Ví dụ: Anh D mua tài sản đấu giá là nhà đất, nhưng sau khi công chứng mới biết đất nằm trong diện quy hoạch mở đường. Anh D không được bồi thường vì trước đó không yêu cầu kiểm tra pháp lý tài sản, vi phạm trách nhiệm bên mua trong hợp đồng đấu giá.
🧩 2.5. Trách nhiệm phối hợp và cung cấp thông tin cho công chứng viên
Bên mua phải cung cấp trung thực các giấy tờ, thông tin cá nhân và thông tin tài sản cho công chứng viên. Nếu cố tình khai sai, che giấu thông tin, hợp đồng công chứng có thể bị tuyên vô hiệu theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015.
📍 Ví dụ: Công ty E khi công chứng hợp đồng mua đấu giá máy móc cũ đã không khai báo việc công ty đang trong quá trình giải thể. Sau đó, hợp đồng bị tòa án tuyên vô hiệu một phần do bên mua vi phạm nghĩa vụ trung thực khi giao kết hợp đồng.
3️⃣ Rủi ro pháp lý nếu trách nhiệm bên mua trong hợp đồng đấu giá không thực hiện đúng
⚠️ Nếu bên mua vi phạm hợp đồng hoặc nghĩa vụ sau công chứng, hậu quả có thể bao gồm:
Hợp đồng công chứng bị hủy hoặc vô hiệu;
Mất tiền đặt trước, bị phạt vi phạm hoặc bồi thường thiệt hại;
Không được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu;
Bị xử phạt hành chính do không đăng ký biến động tài sản đúng hạn.
4️⃣ Ví dụ minh họa thực tế về trách nhiệm bên mua trong hợp đồng đấu giá
📍 Tình huống: Ông M trúng đấu giá quyền sử dụng đất 200m² tại Bắc Giang với giá 1,8 tỷ đồng. Sau khi công chứng hợp đồng, ông M không thanh toán trong hạn 30 ngày vì thiếu tiền.
📘 Giải quyết: Căn cứ Điều 48 Luật Đấu giá tài sản 2016, tổ chức đấu giá hủy kết quả trúng đấu giá, tịch thu tiền đặt trước và bán lại tài sản trong phiên đấu giá khác. Ông M không được hoàn tiền, đồng thời bị đưa vào danh sách không được tham gia đấu giá trong 12 tháng tiếp theo.
👉 Kết luận: Việc không thực hiện đúng trách nhiệm bên mua trong hợp đồng đấu giá dẫn đến mất quyền lợi, tổn thất tài chính và uy tín pháp lý.
5️⃣ Lưu ý về trách nhiệm bên mua trong hợp đồng đấu giá
✅ Đọc kỹ toàn bộ nội dung hợp đồng trước khi ký. ✅ Thanh toán đầy đủ, đúng thời hạn quy định. ✅ Đăng ký sang tên tài sản trong vòng 30 ngày. ✅ Yêu cầu kiểm tra hồ sơ pháp lý tài sản trước khi công chứng. ✅ Lưu trữ hợp đồng và biên lai thanh toán để làm căn cứ pháp lý.
Trách nhiệm bên mua trong hợp đồng đấu giá không chỉ dừng lại ở việc trả tiền để sở hữu tài sản, mà còn bao gồm việc thực hiện đúng quy trình pháp lý, trung thực trong khai báo và tuân thủ thời hạn công chứng – thanh toán – đăng ký. Việc nắm rõ nghĩa vụ này giúp người mua bảo vệ quyền lợi, tránh tranh chấp và đảm bảo hiệu lực pháp lý cho tài sản đã trúng đấu giá.
Nếu bạn cần thông tin bổ sung hoặc hỗ trợ trong quá trình chỉnh sửa và chứng minh, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ . Chúng tôi cung cấp dịch vụ công chứng cho đội ngũ sư và công nhân giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn bản phòng để nhận được tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công nhân trưởng thành văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, quản bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm chứng chỉ và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công dân Nguyễn Thị Thủy: Thẩm phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt độ cao, có trình độ chuyên môn cao và tổn thương trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, Quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
