Công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá trong trường hợp đặc biệt
Trong hoạt động đấu giá tài sản, việc ký kết và công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá là bước cuối cùng để xác lập quyền sở hữu hợp pháp cho người trúng đấu giá. Tuy nhiên, không phải lúc nào quy trình này cũng diễn ra thuận lợi. Có những tình huống đặc thù khiến việc công chứng hợp đồng đấu giá đặc biệt trở thành yêu cầu pháp lý riêng biệt, cần được thực hiện đúng quy định. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ căn cứ pháp lý, quy trình thực hiện và ví dụ minh họa thực tế liên quan đến công chứng hợp đồng đấu giá trong các trường hợp đặc biệt.
1️⃣ Căn cứ pháp lý về công chứng hợp đồng đấu giá đặc biệt
📚 Các văn bản pháp luật điều chỉnh:
Luật Công chứng 2014 – Điều 40, 44, 48, 56, 61: Quy định về công chứng hợp đồng, công chứng ngoài trụ sở, người phiên dịch và công chứng ủy quyền.
Luật Đấu giá tài sản 2016 – Điều 47: Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá phải được lập thành văn bản và có công chứng, chứng thực theo quy định.
Bộ luật Dân sự 2015 – Điều 117, 119: Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự và hình thức hợp đồng.
Nghị định 23/2015/NĐ-CP – Về chứng thực bản sao, chữ ký trong các trường hợp đặc biệt.
💡 Tóm lại: Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá được công chứng trong điều kiện đặc biệt vẫn phải đảm bảo tính hợp pháp, tự nguyện, minh bạch và đúng trình tự pháp luật, dù việc ký kết diễn ra ngoài trụ sở hoặc thông qua đại diện.
2️⃣ Các trường hợp đặc biệt thường gặp khi công chứng hợp đồng đấu giá
🧾 2.1. Bên trúng đấu giá không thể trực tiếp ký hợp đồng
Nếu người trúng đấu giá đang ở nước ngoài, bị bệnh hoặc không thể có mặt, họ có thể ủy quyền cho người khác ký hợp đồng thay.
📘 Căn cứ pháp lý:
Điều 138 Bộ luật Dân sự 2015: Đại diện theo ủy quyền.
Giấy ủy quyền phải được công chứng hoặc chứng thực hợp lệ, ghi rõ phạm vi ủy quyền liên quan đến tài sản đấu giá.
📍 Ví dụ: Bà H (ở Mỹ) trúng đấu giá căn hộ tại Hà Nội. Bà lập giấy ủy quyền được công chứng tại Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại San Francisco, ủy quyền cho con gái ký hợp đồng thay. Việc công chứng vẫn hợp lệ tại Việt Nam vì giấy ủy quyền có xác nhận của cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam.
🏛️ 2.2. Công chứng ngoài trụ sở
Khi các bên không thể đến văn phòng công chứng (do sức khỏe, điều kiện địa lý, hoặc tài sản ở xa), công chứng viên được phép tiến hành công chứng ngoài trụ sở.
📘 Căn cứ pháp lý:
Điều 44 Luật Công chứng 2014: Công chứng viên có thể công chứng ngoài trụ sở nếu có lý do chính đáng.
📌 Lưu ý:
Phải có đơn đề nghị công chứng ngoài trụ sở nêu rõ nguyên nhân;
Công chứng viên phải ghi rõ địa điểm, lý do trong văn bản công chứng;
Văn bản công chứng ngoài trụ sở vẫn có giá trị pháp lý đầy đủ.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ, uy tín, cam kết không phát sinh chi phí bất hợp lý
👩⚖️ 2.3. Tài sản đấu giá là tài sản chung hoặc đang bị tranh chấp
Đây là một trường hợp đặc biệt nhạy cảm, vì tài sản đấu giá có thể thuộc sở hữu của nhiều người hoặc bị kê biên, phong tỏa.
Điều 216 Bộ luật Dân sự 2015: Giao dịch tài sản chung cần sự đồng ý của tất cả các đồng sở hữu.
Điều 188 Luật Đất đai 2013 (nếu là quyền sử dụng đất): Không được chuyển nhượng khi tài sản đang bị kê biên, tranh chấp.
📌 Lưu ý:
Nếu tài sản có đồng sở hữu, mọi chủ sở hữu phải cùng ký hoặc ủy quyền hợp lệ.
Nếu tài sản đang bị tranh chấp, công chứng viên có quyền từ chối công chứng.
🌐 2.4. Hợp đồng đấu giá có yếu tố nước ngoài
Trong trường hợp một trong các bên là tổ chức, cá nhân nước ngoài, hợp đồng có thể được lập bằng song ngữ (Việt – ngoại ngữ).
📘 Căn cứ pháp lý:
Điều 7 và 61 Luật Công chứng 2014: Quy định về ngôn ngữ công chứng và người phiên dịch.
📌 Lưu ý:
Nếu công chứng viên không biết ngoại ngữ, cần phiên dịch viên có đăng ký hành nghề tại tổ chức công chứng;
Cả hai bản tiếng Việt và bản dịch phải được lưu kèm trong hồ sơ công chứng.
📍 Ví dụ: Công ty X (Hàn Quốc) trúng đấu giá khu đất công nghiệp tại Bình Dương. Hợp đồng được lập song ngữ Việt – Hàn, có phiên dịch viên được công chứng viên xác nhận. Cả hai bên cùng ký, và hợp đồng có hiệu lực pháp lý.
⚖️ 2.5. Người tham gia mất hoặc hạn chế năng lực hành vi
Nếu người có tài sản đấu giá mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự, hợp đồng phải được ký thông qua người đại diện hợp pháp (giám hộ).
📘 Căn cứ pháp lý:
Điều 22, 23, 24 Bộ luật Dân sự 2015 – về năng lực hành vi dân sự và đại diện theo pháp luật.
📌 Lưu ý:
Người đại diện phải xuất trình quyết định của tòa án về việc giám hộ;
Trong hợp đồng phải ghi rõ tư cách “đại diện theo pháp luật”.
3️⃣ Quy trình công chứng hợp đồng đấu giá đặc biệt
🔹 Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Hồ sơ gồm:
Dự thảo hợp đồng mua bán tài sản đấu giá;
Giấy tờ nhân thân của các bên (CMND/CCCD, hộ chiếu…);
Giấy chứng nhận kết quả trúng đấu giá;
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản;
Tài liệu chứng minh tình huống đặc biệt (giấy ủy quyền, đơn xin công chứng ngoài trụ sở, bản dịch song ngữ…).
🔹 Bước 2: Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ
Công chứng viên sẽ:
Kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của các giấy tờ;
Xác minh tình trạng pháp lý của tài sản đấu giá;
Đảm bảo không có yếu tố tranh chấp hoặc kê biên.
🔹 Bước 3: Lập, đọc và ký hợp đồng
Công chứng viên đọc toàn bộ nội dung hợp đồng cho các bên nghe;
Nếu là hợp đồng song ngữ, người phiên dịch phải dịch chính xác;
Các bên ký trước mặt công chứng viên, sau đó ký chứng nhận và đóng dấu.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng lấy ngay tại văn phòng công chứng Hà Nội
4️⃣ Ví dụ minh họa thực tế về công chứng hợp đồng đấu giá đặc biệt
📍 Tình huống: Ông N (ở TP. HCM) trúng đấu giá quyền sử dụng đất tại Đà Nẵng nhưng đang điều trị bệnh không thể di chuyển. Ông làm đơn đề nghị công chứng ngoài trụ sở gửi đến Văn phòng công chứng Đà Nẵng.
📘 Giải quyết:
Công chứng viên di chuyển đến bệnh viện, xác nhận danh tính và đọc hợp đồng.
Ông N đồng ý, ký trực tiếp trên văn bản trước sự chứng kiến của công chứng viên.
Hợp đồng được công chứng hợp lệ theo Điều 44 Luật Công chứng 2014.
👉 Kết quả: Hợp đồng có hiệu lực pháp lý, được cơ quan đăng ký đất đai chấp thuận.
5️⃣ Lưu ý quan trọng khi thực hiện công chứng hợp đồng đấu giá đặc biệt
✅ Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ chứng minh lý do đặc biệt. ✅ Không công chứng nếu tài sản bị tranh chấp hoặc kê biên. ✅ Giấy ủy quyền, bản dịch, bản sao phải được chứng thực hợp pháp. ✅ Ghi rõ trong hợp đồng hoàn cảnh đặc biệt và địa điểm công chứng ngoài trụ sở (nếu có).
Việc công chứng hợp đồng đấu giá đặc biệt là quy trình đòi hỏi sự cẩn trọng, chính xác và tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật. Trong mọi trường hợp, người tham gia cần tham khảo ý kiến của công chứng viên hoặc luật sư để được hướng dẫn cụ thể, tránh rủi ro về hiệu lực hợp đồng hoặc tranh chấp phát sinh sau này.
Nếu bạn cần thông tin bổ sung hoặc hỗ trợ trong quá trình chỉnh sửa và chứng minh, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ . Chúng tôi cung cấp dịch vụ công chứng cho đội ngũ sư và công nhân giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn bản phòng để nhận được tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công nhân trưởng thành văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, quản bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm chứng chỉ và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công dân Nguyễn Thị Thủy: Thẩm phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt độ cao, có trình độ chuyên môn cao và tổn thương trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, Quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
