Điều kiện pháp lý để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận
Hợp đồng tặng cho tài sản là một trong những giao dịch dân sự phổ biến trong đời sống. Tuy nhiên, không phải mọi hợp đồng tặng cho đều được pháp luật công nhận và bảo vệ. Để một hợp đồng tặng cho tài sản có giá trị pháp lý và được coi là hợp lệ, các bên tham gia cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện được quy định trong Bộ luật Dân sự và các văn bản pháp luật liên quan. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết những điều kiện pháp lý để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận.
>>> Xem thêm: Hợp đồng không công chứng tại văn phòng công chứng có hiệu lực pháp lý không?
1. Hợp đồng tặng cho tài sản là gì?
Theo Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa bên tặng và bên được tặng, trong đó bên tặng chuyển giao tài sản của mình cho bên nhận mà không yêu cầu đền bù. Hợp đồng có thể là tặng cho ngay hoặc hứa tặng trong tương lai.
Ví dụ minh họa: Ông H ký hợp đồng tặng cho con gái là chị T một căn hộ chung cư tại Quận 7, TP. Hồ Chí Minh. Nếu hợp đồng được lập đúng hình thức và thực hiện đúng quy định pháp luật, thì đây là một hợp đồng tặng cho tài sản có giá trị pháp lý và được công nhận.
2. Điều kiện pháp lý để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận
Chủ thể trong hợp đồng có năng lực pháp luật và hành vi dân sự
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, để một hợp đồng dân sự (bao gồm cả hợp đồng tặng cho) có hiệu lực, các bên tham gia phải có đủ năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự.
Trường hợp một trong hai bên là người chưa đủ tuổi, mất năng lực hành vi hoặc bị hạn chế hành vi dân sự thì cần có người đại diện hợp pháp (cha mẹ, người giám hộ…) tham gia ký kết thay.
Ví dụ: Một người cha muốn tặng cho con trai chưa thành niên một mảnh đất thì hợp đồng phải có sự ký tên hoặc đồng ý của người giám hộ hợp pháp thì mới được pháp luật công nhận.
Hợp đồng tặng cho tài sản phải được lập đúng hình thức
Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
Nếu tài sản tặng cho không thuộc diện bắt buộc đăng ký quyền sở hữu (như xe đạp, điện thoại, đồ dùng…), thì việc tặng cho có thể thực hiện bằng lời nói, bằng hành vi cụ thể hoặc bằng văn bản.
>>> Xem thêm: Đào tạo và cấp chứng chỉ hành nghề công chứng ảnh hưởng gì đến chất lượng dịch vụ công chứng?
Nếu tài sản phải đăng ký quyền sở hữu (như nhà đất, xe ô tô, tàu thuyền…), thì hợp đồng tặng cho tài sản bắt buộc phải lập thành văn bản, được công chứng hoặc chứng thực theo đúng quy định pháp luật. Ngoài ra, việc sang tên sở hữu cũng phải được thực hiện tại cơ quan có thẩm quyền.
Ví dụ: Bà N muốn tặng cho cháu trai một mảnh đất ở tỉnh Đồng Nai thì phải lập hợp đồng tặng cho bằng văn bản, đến phòng công chứng xác nhận hợp đồng, rồi làm thủ tục sang tên quyền sử dụng đất.
Bên tặng cho phải là người có quyền sở hữu hợp pháp đối với tài sản. Tài sản không được đang trong tình trạng tranh chấp, kê biên, phong tỏa hoặc bị hạn chế giao dịch theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Nếu tài sản đang bị thế chấp hoặc dùng để đảm bảo cho một nghĩa vụ dân sự khác, việc tặng cho chỉ được thực hiện khi có sự đồng ý của bên nhận bảo đảm hoặc khi nghĩa vụ đã chấm dứt.
Ví dụ: Anh P muốn tặng cho em gái một chiếc ô tô đang cầm cố tại ngân hàng, thì chỉ khi ngân hàng đồng ý giải chấp, hoặc nghĩa vụ vay kết thúc, hợp đồng mới được công nhận.
Ý chí tự nguyện, nội dung không vi phạm pháp luật
Các bên phải tự nguyện ký kết hợp đồng tặng cho tài sản, không bị ép buộc, lừa dối hay đe dọa. Đồng thời, mục đích và nội dung của hợp đồng không được trái với pháp luật, đạo đức xã hội.
Ví dụ: Nếu một người dùng hợp đồng tặng cho để hợp thức hóa việc tẩu tán tài sản nhằm trốn thuế, trốn nợ, thì hợp đồng có thể bị vô hiệu vì mục đích vi phạm pháp luật.
3. Trường hợp hợp đồng tặng cho tài sản bị vô hiệu
Hợp đồng không đáp ứng điều kiện về hình thức
Nếu hợp đồng tặng cho tài sản thuộc loại tài sản bắt buộc công chứng mà lại chỉ thực hiện bằng giấy tay hoặc lời nói, thì hợp đồng đó có thể bị tuyên vô hiệu.
Hợp đồng giả tạo để che giấu một giao dịch khác
Theo Điều 124 Bộ luật Dân sự, giao dịch dân sự giả tạo nhằm che giấu một giao dịch khác thì vô hiệu. Ví dụ: Một người lập hợp đồng tặng cho nhà đất để trốn thuế chuyển nhượng thực chất có bản chất là mua bán, thì đây là hợp đồng giả tạo và sẽ không được công nhận.
Hợp đồng vi phạm điều cấm, trái đạo đức xã hội
Ví dụ: Một người tặng cho tài sản để đổi lấy sự che giấu hành vi phạm pháp của mình thì rõ ràng đây là giao dịch trái pháp luật và bị vô hiệu theo quy định.
4. Thủ tục để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận
Lập hợp đồng tặng cho bằng văn bản có đầy đủ nội dung theo luật định Mang hợp đồng đến phòng công chứng hoặc UBND xã/phường để công chứng/chứng thực Thực hiện thủ tục sang tên tại cơ quan đăng ký có thẩm quyền nếu là tài sản đăng ký sở hữu
Việc tuân thủ đầy đủ các bước này sẽ đảm bảo rằng hợp đồng tặng cho tài sản được pháp luật công nhận và không bị tranh chấp sau này.
Để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận và có giá trị pháp lý, các bên cần chú ý đến việc lập hợp đồng đúng hình thức, đúng chủ thể, tài sản hợp pháp và giao dịch mang tính tự nguyện, minh bạch. Trường hợp tài sản phải đăng ký sở hữu, cần thực hiện thêm thủ tục công chứng và sang tên theo quy định. Việc chuẩn bị đầy đủ điều kiện pháp lý không chỉ bảo vệ quyền lợi các bên mà còn phòng tránh những tranh chấp không mong muốn. Nếu chưa chắc chắn về quy trình, bạn nên tìm đến sự tư vấn của luật sư hoặc công chứng viên để đảm bảo hợp đồng tặng cho được thực hiện đúng pháp luật.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
