Người làm chứng trong công chứng từ chối nhận di sản
Người làm chứng trong công chứng đóng vai trò quan trọng nhằm đảm bảo tính khách quan, trung thực và hợp pháp của văn bản công chứng. Đặc biệt, trong trường hợp công chứng văn bản từ chối nhận di sản, việc có người làm chứng được xem là yếu tố bắt buộc nếu người yêu cầu công chứng không thể tự ký hoặc điểm chỉ. Hiểu rõ quy định pháp luật về người làm chứng giúp phòng ngừa tranh chấp và đảm bảo tính pháp lý của giao dịch dân sự.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có được phép chứng nhận hợp đồng ủy quyền định đoạt di sản không?
I. Khái niệm người làm chứng trong công chứng 📜
Theo Điều 48 Luật Công chứng 2014, người làm chứng trong công chứng là cá nhân được mời tham gia để xác nhận việc chứng kiến người yêu cầu công chứng ký hoặc điểm chỉ vào văn bản công chứng trong trường hợp:
Người yêu cầu công chứng không đọc được, không nghe được, không ký hoặc không điểm chỉ được.
Hoặc khi người công chứng viên thấy cần thiết để đảm bảo tính khách quan.
👉 Người làm chứng phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, không có quyền, lợi ích liên quan đến nội dung công chứng, và không là người có quan hệ họ hàng trực hệ với người yêu cầu công chứng.
II. Công chứng từ chối nhận di sản là gì? 🧾
Theo Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ khi việc từ chối nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản với người khác. Việc công chứng văn bản từ chối nhận di sản được thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng nơi có bất động sản hoặc nơi cư trú của người thừa kế.
Trong trường hợp người từ chối không thể tự ký hoặc đọc, công chứng viên phải mời người làm chứng trong công chứng để đảm bảo tính hợp pháp cho văn bản.
III. Quy định pháp lý về người làm chứng trong công chứng từ chối nhận di sản ⚖️
Căn cứ:
Điều 48 Luật Công chứng 2014 – Quy định điều kiện, quyền và nghĩa vụ của người làm chứng.
Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015 – Quy định về quyền từ chối nhận di sản thừa kế.
Điều 59 Luật Công chứng 2014 – Quy định về trình tự, thủ tục công chứng di chúc và các văn bản liên quan đến thừa kế.
🔹 Khi công chứng viên lập văn bản từ chối nhận di sản, người làm chứng phải ký xác nhận việc chứng kiến người thừa kế thể hiện ý chí của mình. 🔹 Người làm chứng không được có quyền lợi trong di sản, để tránh xung đột lợi ích. 🔹 Nếu người làm chứng vi phạm điều kiện trên, văn bản công chứng có thể bị tuyên vô hiệu do vi phạm quy định về chủ thể.
IV. Trách nhiệm và vai trò của người làm chứng trong công chứng 🧑⚖️
Xác nhận sự tự nguyện và minh mẫn của người từ chối nhận di sản.
Chứng kiến toàn bộ quá trình ký, điểm chỉ trước mặt công chứng viên.
Ký xác nhận vào văn bản công chứng cùng thời điểm lập văn bản.
👉 Vai trò của người làm chứng trong công chứng là đảm bảo tính minh bạch, phòng ngừa gian lận hoặc ép buộc, đặc biệt trong các trường hợp người cao tuổi, người không biết chữ hoặc có vấn đề về sức khỏe.
Tình huống: Ông B mất, để lại di sản là một căn nhà cho ba người con. Người con thứ hai là bà H không muốn nhận phần di sản nên đến Văn phòng công chứng để làm văn bản từ chối nhận di sản. Tuy nhiên, bà H bị liệt tay phải, không ký được mà chỉ có thể điểm chỉ.
👉 Trong trường hợp này, công chứng viên bắt buộc phải mời người làm chứng trong công chứng (ít nhất 2 người) để chứng kiến việc bà H điểm chỉ vào văn bản.
Kết quả: Văn bản được công chứng hợp lệ, có đầy đủ chữ ký của công chứng viên và người làm chứng. Việc từ chối nhận di sản của bà H có hiệu lực pháp lý, không bị tranh chấp về sau.
VI. Lưu ý khi chọn người làm chứng trong công chứng 💡
Phải là người đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
Không được là vợ, chồng, cha, mẹ, con, ông, bà, cháu, anh chị em ruột của người yêu cầu công chứng.
Không có lợi ích hoặc quyền thừa kế trong vụ việc.
Nên chọn người có hiểu biết pháp luật hoặc cán bộ tổ dân phố, hàng xóm có uy tín để tăng độ tin cậy.
Người làm chứng trong công chứng là yếu tố bảo đảm tính hợp pháp, minh bạch và công bằng trong các thủ tục dân sự, đặc biệt là công chứng từ chối nhận di sản. Việc tuân thủ đúng quy định về người làm chứng giúp tránh rủi ro pháp lý, đảm bảo ý chí thật sự của người thừa kế, và góp phần giữ vững niềm tin của xã hội đối với hoạt động công chứng.
👉 Khi thực hiện thủ tục từ chối nhận di sản, người dân nên hiểu rõ quyền, nghĩa vụ của mình và lựa chọn người làm chứng hợp lệ để bảo vệ quyền lợi và tính pháp lý của văn bản.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy:Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
