Ở nhờ rồi xây nhà trên đất: Quyền lợi được pháp luật bảo vệ thế nào?
Trong thực tế, không ít trường hợp người được ở nhờ đất lại tự ý xây dựng nhà trên đất đó. Khi phát sinh tranh chấp, nhiều người thắc mắc: ở nhờ xây nhà có được pháp luật bảo vệ không? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý, các tình huống thường gặp và ví dụ thực tế.
>>> Xem thêm: Ưu điểm khi chọnvăn phòng công chứnggần nhà để tiết kiệm thời gian và chi phí
📚 Căn cứ pháp lý liên quan đến “ở nhờ xây nhà”
Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015:
Điều 494: Hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận, bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng không phải trả tiền, sau khi hết hạn phải trả lại tài sản.
Điều 175 Luật Đất đai 2013: Người sử dụng đất không có quyền tự ý chuyển nhượng, cho thuê, tặng cho… nếu không có giấy chứng nhận hoặc quyền hợp pháp.
Điều 35 Luật Xây dựng 2014: Việc xây dựng phải phù hợp quy hoạch, có giấy phép (nếu thuộc diện phải xin phép).
👉 Như vậy, người ở nhờ đất không có quyền xây dựng nhà trên đất nếu chưa được sự đồng ý của chủ sở hữu.
>>> Xem thêm: So sánh chi phí giữa tự làm thủ tục và thuê dịch vụ làm sổ đỏchuyên nghiệp
⚖️ Quyền lợi của người ở nhờ xây nhà
🔹 1. Nếu có sự đồng ý bằng văn bản của chủ đất
Người ở nhờ có quyền xây dựng nhà theo đúng thỏa thuận.
Nếu có công chứng hợp đồng, quyền lợi sẽ được bảo vệ rõ ràng hơn.
🔹 2. Nếu xây nhà mà không có sự đồng ý
Hành vi này được coi là xây dựng trái phép.
Chủ đất có quyền yêu cầu tháo dỡ công trình, lấy lại đất.
Người xây dựng không được bồi thường chi phí vì đã sử dụng đất trái phép.
🔹 3. Nếu chủ đất biết và đồng ý nhưng không lập hợp đồng
Đây là trường hợp “thỏa thuận miệng”. Khi tranh chấp, rất khó chứng minh.
Người ở nhờ có thể mất toàn bộ quyền lợi, vì pháp luật ưu tiên bảo vệ quyền sở hữu đất hợp pháp.
Anh Nguyễn Văn B được chú ruột cho ở nhờ trên mảnh đất 150m². Sau vài năm, B tự ý xây căn nhà cấp 4 mà không xin phép. Khi chú ruột bán đất cho người khác, người mua yêu cầu B dỡ bỏ nhà để bàn giao đất trống.
👉 Tòa án xác định: B chỉ có quyền ở nhờ, không có quyền xây dựng. Do đó, căn nhà buộc phải tháo dỡ, B không được bồi thường.
💡 Bài học: Muốn xây nhà trên đất của người khác, phải có sự đồng ý bằng văn bản, tốt nhất là công chứng hợp đồng để pháp luật bảo vệ.
✅ Giải pháp an toàn khi muốn ở nhờ xây nhà
📑 Lập hợp đồng mượn đất/ở nhờ có công chứng.
🏗️ Xin phép xây dựng theo quy định nếu nhà thuộc diện phải có giấy phép.
🛡️ Thỏa thuận rõ về quyền lợi khi chấm dứt ở nhờ (nhà được di dời, bồi hoàn chi phí, hoặc thỏa thuận mua lại).
Ở nhờ xây nhà chỉ được pháp luật bảo vệ khi có sự đồng ý hợp pháp của chủ đất.
Nếu tự ý xây dựng, người ở nhờ không có quyền lợi và có thể mất trắng.
Để tránh rủi ro, nên lập hợp đồng công chứng, quy định rõ thỏa thuận trước khi xây dựng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
