Trong thực tế, khởi kiện tranh chấp đất liền kề là một trong những tranh chấp phổ biến nhất, xuất phát từ việc xác định ranh giới, mốc giới giữa các hộ gia đình. Nếu không được giải quyết kịp thời, những vụ việc này có thể kéo dài nhiều năm, ảnh hưởng đến tình làng nghĩa xóm và quyền lợi chính đáng của người sử dụng đất. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình, căn cứ pháp lý và hồ sơ cần chuẩn bị khi khởi kiện tại Tòa án.
>>> Xem thêm: Tại sao cần đến văn phòng công chứng khi ký kết hợp đồng kinh tế?
📜 Căn cứ pháp lý về khởi kiện tranh chấp đất liền kề
Một số văn bản pháp luật quan trọng điều chỉnh:
-
Luật Đất đai 2013:
-
Điều 12: Nghiêm cấm hành vi lấn, chiếm, hủy hoại đất.
-
Điều 202: Quy định về hòa giải bắt buộc tại UBND cấp xã trước khi khởi kiện.
-
Điều 203: Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai.
-
-
Bộ luật Tố tụng dân sự 2015:
-
Điều 186: Quyền khởi kiện vụ án dân sự.
-
Điều 189: Yêu cầu về đơn khởi kiện.
-
📌 Như vậy, trước khi khởi kiện tranh chấp đất liền kề, người dân bắt buộc phải tiến hành hòa giải tại UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp.
>>> Xem thêm: Tư vấn chi tiết quy trình với dịch vụ làm sổ đỏ uy tín, chuyên nghiệp
🏡 Nguyên nhân phổ biến dẫn đến tranh chấp đất liền kề
-
👉 Xác định ranh giới đất không rõ ràng khi cấp sổ đỏ.
-
👉 Xây dựng hàng rào, tường rào, lối đi chung gây lấn sang đất của hộ khác.
-
👉 Đất thừa kế, tặng cho nhưng không đo đạc, phân định cụ thể.
-
👉 Sai sót trong quản lý địa chính dẫn đến chồng lấn diện tích.
📑 Hồ sơ cần chuẩn bị khi khởi kiện tranh chấp đất liền kề
Người dân cần chuẩn bị:
-
✅ Đơn khởi kiện tranh chấp đất liền kề (theo Điều 189 BLTTDS 2015).
-
✅ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
-
✅ Biên bản hòa giải tại UBND cấp xã (theo Điều 202 Luật Đất đai 2013).
-
✅ Chứng cứ chứng minh quyền sử dụng đất (hồ sơ địa chính, bản đồ đo đạc).
-
✅ Tài liệu, hình ảnh, nhân chứng (nếu có).
>>> Xem thêm: Tra cứu nhanh mức phí công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng tài sản
📝 Quy trình khởi kiện tranh chấp đất liền kề tại Tòa án
🔎 Bước 1: Hòa giải tại UBND cấp xã
-
Người dân nộp đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất liền kề.
-
UBND xã tổ chức hòa giải với sự tham gia của các bên, cán bộ địa chính và đại diện thôn, tổ dân phố.
-
Lập biên bản hòa giải thành hoặc không thành.
⚖️ Bước 2: Nộp đơn khởi kiện tại Tòa án
-
Nếu hòa giải không thành, người dân nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất tranh chấp.
-
Tòa án kiểm tra hồ sơ, ra thông báo nộp tạm ứng án phí.
📌 Bước 3: Thụ lý và giải quyết vụ án
-
Tòa án tiến hành:
✅ Thu thập chứng cứ.
✅ Yêu cầu đo đạc, định giá tài sản.
✅ Tổ chức đối chất, xét xử công khai.
🏛️ Bước 4: Ra bản án hoặc quyết định
-
Tòa án ra bản án buộc bên vi phạm trả lại diện tích đất hoặc công nhận quyền sử dụng đất hợp pháp của nguyên đơn.
>>> Xem thêm: Các hình thức xử lý vi phạm hành chính về lấn chiếm đất đai
🏠 Ví dụ minh họa thực tế khởi kiện tranh chấp đất liền kề
Năm 2022, tại TP. Hồ Chí Minh, ông H và bà T tranh chấp 20m² đất giáp ranh do bà T xây hàng rào lấn sang đất ông H. Sau khi hòa giải tại UBND phường không thành, ông H nộp đơn khởi kiện. Tòa án nhân dân quận đã căn cứ hồ sơ địa chính và sổ đỏ, xác định diện tích đất thuộc quyền sử dụng của ông H, buộc bà T phải tháo dỡ hàng rào và trả lại đất.
👉 Trường hợp này cho thấy: khởi kiện tranh chấp đất liền kề là giải pháp cuối cùng nhưng hiệu quả, giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
🚨 Cách phòng ngừa tranh chấp đất liền kề
-
✅ Đo đạc, cắm mốc rõ ràng ngay khi nhận đất.
-
✅ Làm thủ tục cấp sổ đỏ sớm, tránh để đất không giấy tờ.
-
✅ Khi xây dựng hàng rào, công trình phải tham khảo bản đồ địa chính.
-
✅ Ưu tiên hòa giải, tránh căng thẳng kéo dài.
>>> Xem thêm: Hợp đồng mua bán nhà đất bằng tiếng Anh – Mẫu tham khảo
>>> Xem thêm: Lưu ý khi công chứng bản dịch giấy tờ nước ngoài
✅ Kết luận
Khởi kiện tranh chấp đất liền kề là thủ tục pháp lý cần thiết khi hòa giải không thành, giúp người dân bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Tuy nhiên, để tránh kiện tụng kéo dài, người dân nên chủ động:
-
Hoàn thiện hồ sơ pháp lý về đất đai.
-
Tham gia hòa giải với tinh thần hợp tác.
-
Chỉ khởi kiện ra Tòa án khi các phương thức khác không hiệu quả.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com