Vi bằng có thể được công chứng không? Câu hỏi ít ai hỏi nhưng cực kỳ quan trọng
Trong thực tế, khi tham gia các giao dịch dân sự, nhiều người lựa chọn lập Vi bằng để ghi nhận sự kiện, hành vi nhằm giảm thiểu tranh chấp về sau. Tuy nhiên, không ít người băn khoăn: Vi bằng có thể được công chứng không? Đây là một câu hỏi quan trọng nhưng lại ít được đặt ra, bởi nó liên quan trực tiếp đến giá trị pháp lý của giao dịch, cũng như quyền lợi của các bên khi có tranh chấp xảy ra. Bài viết này sẽ phân tích rõ để bạn hiểu đúng, tránh nhầm lẫn giữa hai hoạt động pháp lý tưởng giống nhau nhưng hoàn toàn khác bản chất: lập Vi bằng và công chứng.
Khái niệm Vi bằng và Công chứng: Hai thủ tục khác nhau hoàn toàn
Theo Nghị định 08/2020/NĐ-CP:
Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận một cách khách quan sự kiện, hành vi mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến.
Vi bằng có giá trị chứng cứ để Tòa án, cơ quan nhà nước xem xét khi giải quyết vụ việc dân sự.
Vi bằng không làm phát sinh, thay đổi hay chấm dứt quyền, nghĩa vụ của các bên trong giao dịch.
Trong khi đó, công chứng là hoạt động do Công chứng viên thực hiện nhằm chứng nhận tính xác thực, tính hợp pháp của hợp đồng, giao dịch dân sự theo quy định của Luật Công chứng. Văn bản công chứng có hiệu lực thi hành đối với các bên và có giá trị chứng cứ cao, giúp bảo đảm an toàn pháp lý cho giao dịch.
Vi bằng có thể được công chứng không?
Câu trả lời là không. Vi bằng không thể được công chứng, và cũng không cần phải công chứng. Lý do:
Khác về chủ thể thực hiện:
Vi bằng do Thừa phát lại lập.
Công chứng do Công chứng viên thực hiện. Đây là hai hệ thống nghề nghiệp và thẩm quyền hoàn toàn tách biệt.
Khác về bản chất pháp lý:
Vi bằng chỉ ghi nhận sự kiện, hành vi, không xác nhận tính hợp pháp của giao dịch.
Công chứng xác nhận hợp đồng, giao dịch là hợp pháp, có hiệu lực ràng buộc các bên.
Không thể chồng chéo giá trị: Vi bằng không phải là hợp đồng, văn bản giao dịch; do đó không có cơ sở pháp lý nào để công chứng “lại” một Vi bằng.
Nhiều người lầm tưởng rằng lập Vi bằng đồng nghĩa với công chứng giao dịch, ví dụ:
Lập Vi bằng mua bán nhà đất thay cho công chứng hợp đồng chuyển nhượng.
Lập Vi bằng vay mượn tiền, tưởng như hợp thức hóa nghĩa vụ trả nợ.
Lập Vi bằng mua bán xe, nghĩ rằng có thể thay thế công chứng – chứng thực.
Thực tế, trong các trường hợp này, Vi bằng chỉ là chứng cứ ghi nhận sự kiện đã xảy ra (ví dụ: việc giao nhận tiền, bàn giao tài sản), nhưng không làm phát sinh quyền sở hữu hay nghĩa vụ pháp lý như văn bản công chứng.
>>> Xem thêm: Hợp tác kinh doanh không hợp đồng: Công chứng vi bằng có đủ căn cứ pháp lý?
Lời khuyên: Khi nào nên lập Vi bằng, khi nào nên công chứng?
Nên lập Vi bằng khi cần chứng minh một sự kiện, hành vi, ví dụ: giao nhận tiền, bàn giao tài sản, ghi nhận tình trạng tài sản, ghi nhận hành vi vi phạm hợp đồng, tranh chấp nội bộ doanh nghiệp…
Nên công chứng khi thực hiện các giao dịch pháp luật yêu cầu bắt buộc công chứng, ví dụ: chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà, tặng cho bất động sản, thế chấp, bảo lãnh, di chúc, hợp đồng hôn nhân…
Trong một số tình huống phức tạp, có thể kết hợp cả hai: công chứng hợp đồng để bảo đảm hiệu lực pháp lý, đồng thời lập Vi bằng để ghi nhận quá trình thực hiện giao dịch (ví dụ: bàn giao nhà, bàn giao tài sản, chứng kiến việc giao nhận tiền nhiều đợt).
>>> Xem thêm: Phí công chứng cho giấy tờ đất đai: Làm thế nào để tránh những khoản phí không cần thiết?
Kết luận
Vi bằng có thể được công chứng không? Câu trả lời rõ ràng là không. Vi bằng và công chứng là hai thủ tục hoàn toàn khác nhau, mỗi loại có giá trị pháp lý riêng, không thể thay thế hay chồng lấn. Để bảo vệ quyền lợi, các bên cần xác định đúng nhu cầu của mình: nếu cần văn bản có hiệu lực pháp lý ràng buộc, hãy chọn công chứng; nếu cần chứng cứ khách quan về một sự kiện, hành vi, hãy lập Vi bằng. Kết hợp khéo léo cả hai trong các giao dịch quan trọng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý và bảo vệ tối đa quyền lợi của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
