Công chứng văn bản phân chia di sản đối với tài sản cho thuê

Trong thực tế, nhiều trường hợp người để lại di sản có tài sản đang cho thuê (nhà ở, đất đai, cửa hàng, xe ô tô…). Khi đó, việc công chứng di sản cho thuê không chỉ xác định quyền thừa kế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hợp đồng thuê tài sản hiện có. Vậy trong trường hợp tài sản đang cho thuê, việc công chứng văn bản phân chia di sản được thực hiện ra sao?

>>> Xem thêm: Các bước để chuẩn bị tài liệu đầy đủ trước khi đến văn phòng công chứng

📚 Căn cứ pháp lý về công chứng di sản cho thuê

⚖️ Bộ luật Dân sự 2015

Điều 612: Di sản bao gồm tài sản của người chết để lại, bao gồm cả tài sản đang cho thuê.
Điều 615: Người thừa kế có trách nhiệm thực hiện quyền và nghĩa vụ tài sản do người chết để lại, trong đó có nghĩa vụ từ hợp đồng thuê.
Điều 657: Người thừa kế có thể thỏa thuận phân chia di sản bằng văn bản, có thể công chứng nếu pháp luật yêu cầu.

🏛️ Luật Công chứng 2014

Điều 57: Văn bản thỏa thuận phân chia di sản phải được công chứng nếu di sản là bất động sản hoặc tài sản có đăng ký quyền sở hữu.

📜 Luật Nhà ở 2014 & Luật Đất đai 2013

Điều 118 Luật Nhà ở: Nhà ở đang cho thuê vẫn có thể chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế nhưng phải bảo đảm quyền lợi của bên thuê.
Điều 188 Luật Đất đai: Người thừa kế chỉ được thực hiện quyền đối với đất sau khi đã đăng ký sang tên quyền sử dụng đất.

🧭 Khi nào cần công chứng di sản cho thuê?

✅ Khi người để lại di sản qua đời mà tài sản đang cho thuê;
✅ Khi người thừa kế muốn phân chia quyền sở hữu và quyền hưởng lợi từ việc cho thuê;
✅ Khi muốn sang tên tài sản cho người thừa kế để tiếp tục quản lý hoặc chấm dứt hợp đồng thuê.

🧾 Hồ sơ công chứng di sản cho thuê

Thành phần hồ sơ gồm:

📄 Giấy chứng tử của người để lại di sản;
📄 Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân (giấy khai sinh, giấy kết hôn…);
📄 Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản đang cho thuê (sổ đỏ, giấy đăng ký xe…);
📄 Hợp đồng cho thuê tài sản (nếu có);
📄 Giấy tờ tùy thân của những người thừa kế;
📄 Dự thảo hoặc yêu cầu lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản.

🪶 Quy trình công chứng di sản cho thuê

Các bước thực hiện công chứng di sản cho thuê

Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ nêu trên và nộp tại tổ chức hành nghề công chứng.
Bước 2: Công chứng viên xác minh tình trạng pháp lý của tài sản, bao gồm tình trạng cho thuê.
Bước 3: Các đồng thừa kế thỏa thuận phân chia di sản, ghi rõ việc chuyển quyền quản lý, quyền hưởng tiền thuê.
Bước 4: Công chứng viên đọc lại văn bản, chứng nhận và lưu trữ hồ sơ.

>>> Xem thêm: Những lưu ý pháp lý khi sử dụng dịch vụ sổ đỏ mà nhiều người thường bỏ qua

Xem thêm: Quy định về mua bán vàng miếng được sửa đổi từ 27/11/2023?

💡 Ví dụ minh họa thực tế

Tình huống:
Ông H có một căn nhà mặt phố cho thuê làm quán cà phê, hợp đồng thuê còn thời hạn 2 năm. Ông H mất, để lại vợ là bà M và hai con A, B.

Giải quyết:

Căn nhà là di sản thừa kế. Hợp đồng thuê vẫn còn hiệu lực vì theo Điều 428 Bộ luật Dân sự 2015, cái chết của bên cho thuê không làm chấm dứt hợp đồng, trừ khi có thỏa thuận khác.
Bà M, A và B lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản, trong đó nêu rõ:
- Ai là người được tiếp tục quản lý hợp đồng thuê;
- Tiền thuê sẽ được chia theo tỷ lệ thừa kế (ví dụ mỗi người 1/3).
Văn bản được công chứng tại Văn phòng công chứng.
Sau đó, người quản lý hợp đồng thuê thực hiện thông báo cho bên thuê về thay đổi chủ sở hữu hợp pháp.

💬 Kết quả: Hợp đồng thuê vẫn có hiệu lực, quyền thừa kế được xác lập rõ ràng, tránh mâu thuẫn và tranh chấp.

⚠️ Lưu ý khi công chứng di sản cho thuê

🚫 Không được tự ý chấm dứt hợp đồng thuê nếu chưa có sự thống nhất của các đồng thừa kế;
🚫 Phải bảo đảm quyền lợi hợp pháp của bên thuê cho đến khi hết thời hạn hợp đồng;
🚫 Nếu có người thừa kế ở nước ngoài, cần có văn bản ủy quyền hợp pháp để ký văn bản công chứng;
🚫 Trường hợp tài sản cho thuê có ngân hàng hoặc bên thứ ba giữ giấy tờ, cần xác minh trước khi thực hiện công chứng.

🧠 Phân biệt quyền hưởng di sản và quyền quản lý tài sản cho thuê

Nội dung	Quyền hưởng di sản	Quyền quản lý tài sản cho thuê
Người thực hiện	Tất cả đồng thừa kế	Người được các đồng thừa kế giao
Mục đích	Hưởng giá trị, tiền thuê	Quản lý, ký kết, duy trì hợp đồng thuê
Hình thức xác lập	Văn bản thỏa thuận phân chia di sản	Ghi nhận trong văn bản công chứng di sản cho thuê
Căn cứ pháp lý	Điều 659 BLDS 2015	Điều 562 BLDS 2015 (ủy quyền)

🏛️ Quyền của người thuê khi tài sản thay đổi chủ sở hữu

Theo Điều 133 Luật Nhà ở 2014, khi chủ sở hữu nhà ở chết và di sản được thừa kế, người thuê vẫn tiếp tục thuê theo hợp đồng đã ký. Chủ sở hữu mới (người thừa kế) phải tôn trọng và thực hiện hợp đồng thuê hiện có cho đến khi hết hạn hoặc có thỏa thuận khác với bên thuê.

>>> Xem thêm: Lợi ích khi sử dụng dịch thuật chuyên nghiệp để công chứng tài liệu

💬 Ý nghĩa của việc công chứng di sản cho thuê

✨ Bảo đảm tính pháp lý và minh bạch trong việc phân chia di sản;
✨ Giúp các đồng thừa kế rõ ràng quyền lợi và nghĩa vụ trong hợp đồng thuê;
✨ Hạn chế tranh chấp liên quan đến tài sản đang cho thuê;
✨ Là căn cứ pháp lý để sang tên quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản.

Xem thêm: Thời hạn của bản sao giấy khai sinh [Quy định mới]

🌟 Kết luận

Việc công chứng di sản cho thuê là bước cần thiết để:
✅ Xác định quyền thừa kế đối với tài sản đang cho thuê;
✅ Giữ nguyên hiệu lực của hợp đồng thuê, đảm bảo quyền của bên thuê;
✅ Giúp người thừa kế thực hiện quyền quản lý, chuyển nhượng hợp pháp.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá vô hiệu do không công chứng: hậu quả pháp lý

>>> Hướng dẫn làm hồ sơ xin giấy phép xây dựng cho người mới bắt đầu

>>> Hướng dẫn chi tiết công chứng hợp đồng mua bán nhà đất để tránh tranh chấp

>>> Lợi ích khi sử dụng dịch vụ công chứng tại nhà để tiết kiệm thời gian

>>> Những sai lầm cần tránh khi sử dụng dịch vụ tại văn phòng công chứng Hà Nội cho công chứng hợp đồng mua bán nhà

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.