Hợp đồng thuê nhà là một loại hợp đồng dân sự phổ biến, được xác lập nhằm ghi nhận sự thỏa thuận giữa bên cho thuê và bên thuê về quyền và nghĩa vụ trong việc sử dụng nhà ở hoặc nhà làm việc. Việc hiểu rõ trách nhiệm hợp đồng thuê nhà là điều cần thiết để các bên bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, hạn chế tranh chấp và xử lý hiệu quả khi có vi phạm xảy ra.
>>> Xem thêm: Nhanh chóng tìm hiểu mẫu hợp đồng chuẩn cho công chứng cho thuê nhà
1. Căn cứ pháp lý điều chỉnh
Các quy định pháp lý liên quan đến hợp đồng thuê nhà hiện nay được quy định tại:
-
Bộ luật Dân sự 2015, Chương XVI – Hợp đồng thuê tài sản
-
Luật Nhà ở 2014, đặc biệt là Điều 121, 129 và các quy định liên quan đến hợp đồng thuê nhà ở
-
Luật Kinh doanh bất động sản 2014 (nếu bên cho thuê là tổ chức kinh doanh bất động sản)
2. Trách nhiệm hợp đồng thuê nhà của bên cho thuê
2.1. Giao nhà đúng thời hạn, đúng chất lượng
Theo khoản 1 Điều 478 Bộ luật Dân sự 2015:
“Bên cho thuê phải giao tài sản thuê cho bên thuê đúng thời hạn, đúng địa điểm, đúng hiện trạng như đã thỏa thuận.”
Như vậy, bên cho thuê có trách nhiệm:
-
Bàn giao nhà đúng thời gian, diện tích, kết cấu và tiện ích như hợp đồng đã cam kết
-
Bảo đảm nhà ở an toàn, sử dụng được theo mục đích (ở, làm văn phòng…)
Ví dụ minh họa:
Chị A ký hợp đồng thuê nhà với ông B, trong hợp đồng ghi rõ nhà có điều hòa, máy nước nóng. Tuy nhiên khi dọn vào ở thì cả hai thiết bị đều hỏng. Lúc này, ông B đã vi phạm trách nhiệm giao tài sản đúng hiện trạng.
2.2. Bảo đảm quyền sử dụng ổn định cho bên thuê
Theo khoản 3 Điều 479 BLDS 2015:
“Bên cho thuê không được đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê, thu hồi nhà cho thuê trái luật.”
Nghĩa là, bên cho thuê phải:
-
Không được tự ý đuổi bên thuê ra khỏi nhà nếu chưa có lý do hợp pháp
-
Không làm gián đoạn việc sử dụng nhà của bên thuê
2.3. Sửa chữa hư hỏng lớn, bảo trì nhà khi cần thiết
Nếu nhà bị hư hỏng không do lỗi của bên thuê, bên cho thuê có nghĩa vụ sửa chữa để đảm bảo nhà ở trong điều kiện sử dụng bình thường. Điều này cũng cần được quy định rõ trong hợp đồng.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách kiểm tra sổ đỏ thật giả nhanh chóng, tiết kiệm thời gian và chi phí
3. Trách nhiệm hợp đồng thuê nhà của bên thuê
3.1. Thanh toán tiền thuê đúng hạn, đúng phương thức
Theo khoản 1 Điều 481 BLDS 2015:
“Bên thuê tài sản phải trả đủ tiền thuê đúng kỳ hạn, đúng phương thức đã thỏa thuận.”
Do đó, bên thuê có nghĩa vụ:
-
Trả tiền thuê nhà đúng thời gian, số tiền như đã ghi trong hợp đồng
-
Không được tự ý trì hoãn hoặc giảm tiền thuê khi không có thỏa thuận
Ví dụ minh họa:
Anh C thuê nhà của công ty D, hợp đồng quy định thanh toán vào ngày 5 hàng tháng. Tuy nhiên, anh C thường xuyên trả trễ và không thông báo, dẫn đến việc bị phạt theo hợp đồng và bị yêu cầu chấm dứt hợp đồng.
3.2. Sử dụng nhà đúng mục đích và không làm hư hỏng
Theo khoản 2 Điều 480 BLDS 2015, bên thuê phải sử dụng tài sản thuê đúng công dụng và mục đích:
-
Không được tự ý sửa chữa, đục tường, thay đổi kết cấu nhà nếu chưa có sự đồng ý của bên cho thuê
-
Giữ gìn, bảo vệ tài sản thuê, thông báo kịp thời nếu có hư hỏng xảy ra
3.3. Không cho thuê lại nếu không có sự đồng ý
Theo khoản 2 Điều 475 BLDS 2015:
“Bên thuê không được cho thuê lại tài sản nếu không có sự đồng ý của bên cho thuê.”
Bên thuê chỉ được cho thuê lại nhà khi được bên cho thuê đồng ý bằng văn bản.
>>> Xem thêm: Công chứng học bạ lấy ngay tại văn phòng công chứng uy tín tại Hà Nội
4. Trách nhiệm chung của các bên khi chấm dứt hợp đồng thuê nhà
Căn cứ Điều 132 Luật Nhà ở 2014 và Điều 482 BLDS 2015, khi hợp đồng chấm dứt, các bên cần:
-
Bên thuê: Trả lại nhà đúng hiện trạng như khi nhận (trừ hao mòn tự nhiên), dọn dẹp sạch sẽ
-
Bên cho thuê: Trả lại tiền đặt cọc (nếu có), trừ phần được khấu trừ theo hợp đồng (tiền điện nước chưa trả, hư hỏng do bên thuê gây ra…)
Xem thêm:
>>> Cách thanh lý hợp đồng thuê nhà đúng luật, tránh kiện tụng
>>> Công chứng hợp đồng thuê nhà cho mục đích kinh doanh văn phòng đại diện
Kết luận
Việc hiểu rõ trách nhiệm hợp đồng thuê nhà không chỉ giúp các bên tuân thủ pháp luật mà còn hạn chế tối đa các rủi ro pháp lý và tranh chấp phát sinh. Hợp đồng cần được soạn thảo chi tiết, rõ ràng về nghĩa vụ và quyền lợi để cả bên cho thuê và bên thuê đều có cơ sở bảo vệ mình khi có vấn đề xảy ra. Nếu có tranh chấp, các bên nên ưu tiên thương lượng, hòa giải trước khi nhờ đến sự can thiệp của pháp luật.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán. Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Email: ccnguyenhue165@gmail.com